Auteur: Stichting Behoud Natuur en Leefmilieu Vlaanderen

 Het in het open agrarisch gebied van Leefdaal en Neerijse gelegen Landgoed Weeberg is bekroond met de Baillet Latour Prijs voor het Leefmilieu. De prijs werd uitgereikt door Karel Pinxten, voorzitter van de Stichting Behoud Natuur en Leefmilieu – Vlaanderen en baron Jan Huyghebaert, voorzitter van het Fonds Baillet Latour. Rodolphe de Liedekerke nam de prijs in ontvangst. Onder andere door de aanplant van grasstroken en vele kilometers hagen werden de habitats van talrijke diersoorten in het domein hersteld.

Het project werd door de Stichting Behoud Natuur en Leefmilieu – Vlaanderen (SBNL-V) geselecteerd uit de ingezonden kandidaturen. Landgoed Weeberg werd unaniem verkozen door een jury van 5 experten onder leiding van Jurgen Tack, Algemeen Directeur van Landelijk Vlaanderen.

De jury was niet alleen onder de indruk van de combinatie van bos, landbouw, natuur en bodem gerelateerde maatregelen, maar ook van de samenwerking met verschillende overheidsdiensten, bedrijven en Ngo’s. Gedurende zijn toespraak zei de voorzitter van de jury:

“Als de Europese Commissie goede voorbeelden van natuurbehoud in landbouwgebied wil hebben, dan hoeven ze dat zeer zeker niet ver van hun kantoren in Brussel te gaan zoeken.”

Namens SBNL-V sprak voorzitter Karel Pinxten over het belang van private bijdragen aan natuur- en landschapsontwikkeling. De prestigieuze Baillet Latour Prijs voor het Leefmilieu t.w.v. € 25.000 werd in het leven geroepen om dergelijke projecten te ondersteunen. Dankzij deze prijs hoopt de Stichting landeigenaren en privébeheerders in heel Vlaanderen te motiveren tot een duurzame omgang met de natuur en het landschap.

Het landgoed Weeberg, dat al vele eeuwen in handen van familie de Liedekerke is, bestaat uit enkele honderden hectaren waarvan ongeveer de helft uit bos bestaat en de andere helft uit landbouwgrond. Samen met lokale landbouwers past de familie nieuwe landbouwtechnieken toe zoals direct inzaaien, sterk verminderd ploegen, mechanische onkruidbestrijding en precisielandbouw om het milieu en de bodem te herstellen.

Prijswinnaar Rodolphe de Liederkerke werkt al vele jaren samen met de Vlaamse Landmaatschappij, het Regionaal Landschap Dijleland (RLD), en de landbouwonderneming Agriland. Samen hebben zij verschillende beheersovereenkomsten afgesloten onder meer voor het aanleggen van gemengde grasstroken, het inzaaien van grasranden, het aanplanten van hagen en houtkanten en erosiebestrijding.

Er wordt op het domein ook gewerkt aan het beschermen van de vroedmeesterpad, een Europees beschermde diersoort. Rondom de hoeve Tersaert, onderdeel van het domein, liggen oude drinkpoelen waar deze zeldzame soort nog te vinden is.

Het prijzengeld zal gebruikt worden om gerichte maatregelen te nemen voor landschap en biodiversiteit, waaronder het herstel van twee nieuwe poelen voor de vroedmeesterpad, het inzaaien van fauna-akkers en keverbanken en aan erosieprojecten in het stroomgebied van de Langegracht langs Tersaetbos.

Erkenning voor ambtenaar van verdienste

Het Fonds Baillet Latour en SBNL-V erkent bij iedere uitreiking ook een ambtenaar die een bijzondere inspanning heeft geleverd voor de ondersteuning van private natuur in Vlaanderen. Dit jaar gaat deze prijs naar Marleen Evenepoel, Administrateur-Generaal van Natuur en Bos van de Vlaamse overheid. In het bijzonder wou de jury haar erkenning uitspreken voor de realisatie van de nieuwe natuurregelgeving die private eigenaren nieuwe mogelijkheden en middelen heeft gegeven om natuur te beheren. Sinds de invoering van deze wetgeving neemt het belang van de private sector sterkt toe. Zo steeg de totale oppervlakte beheerde natuur in de laatste jaren sterker bij private beheerders dan bij terreinbeherende verenigingen. Een realisatie waar ook de Baillet Latour Prijs voor het Leefmilieu sterk heeft aan bijgedragen.

De Baillet Latour Prijs voor het Leefmilieu: de belangrijkste milieuprijs in België 

De Baillet Latour Prijs voor het Leefmilieu ontstond 21 jaar geleden. Deze prijs ter waarde van € 25.000 is de grootste erkenning in ons land op het gebied van privaat duurzaam milieubeheer. Ze beloont elk jaar een eigenaar of privébeheerder die zich bezighoudt met de inrichting of het ecologisch beheer van een in België gelegen domein. Een jury van onafhankelijke milieuexperts, landeigenaren en journalisten, beoordeelt ieder jaar op vastgelegde criteria de projecten die worden ingediend door private landeigenaren. Deze nationale prijs wordt afwisselend uitgereikt door de Fondation wallonne pour la Conservation des Habitats en door de Stichting Behoud Natuur en Leefmilieu – Vlaanderen.

In 2021 zal de Stichting Behoud Natuur en Leefmilieu – Vlaanderen de Baillet Latour Prijs voor het Leefmilieu opnieuw uitreiken tot beloning van een nieuw duurzaam milieuproject in Vlaanderen of Brussel. Meer info kunt u vinden op: www.sbnl-vlaanderen.be.

Ben je lid van een wildbeheereenheid, ben je een boseigenaar, bosbeheerder, of landbouwer? Dan is deze projectoproep hoogstwaarschijnlijk iets voor jou!

Op 12 november 2019 lanceerden Natuur en Bos van de Vlaamse overheid en Natuurinvest in samenwerking met KU Leuven twee nieuwe projectoproepen binnen het Europese Horizon 2020-project ‘SINCERE’. SINCERE onderzoekt via proeftrajecten hoe nieuwe ecosysteemdiensten uit bossen voordelig kunnen zijn voor boseigenaars én bijdragen aan bredere maatschappelijke doelen.

Voor de Vlaamse projectoproepen ligt het accent op ecosysteemdiensten en het versterken van de natuur in jachtgebieden (met name bossen). De middelen komen uit het Jachtfonds en het Europese project. Specifiek voor deze oproepen testen ze een nieuwe methode voor de toewijzing van subsidies, het systeem van een inkoopveiling. Binnenkort verschijnt er ook een artikel in onze nieuwe Landeigenaar over deze nieuwe methode.

Concreet gaan de oproepen over:

1. biotoopherstel in beboste jachtgebieden (in heel Vlaanderen)
2. de aanleg van everbuffers tussen bos en maïsakkers (in geselecteerde gemeenten in de Antwerpse Kempen en Limburg)

Je kan projecten indienen ten laatste op 15 januari 2020. Alle info en formulieren vind je op de website van Natuur en Bos. Geïnteresseerd? Schrijf je dan ook zeker in voor één van de infosessies.

Heb je nog een vraag waarvan je het antwoord niet meteen terugvindt op de website? Contacteer ons dan via info@landelijk.vlaanderen. 

Natuur en Bos van de Vlaamse overheid start in oktober 2019 met het omzetten van bestaande beheerplannen naar natuurbeheerplannen. Een noodzakelijke actie om te kunnen genieten van de vernieuwde financieringsmogelijkheden.

Alle uitgebreide bosbeheerplannen en beheerplannen van natuurreservaten en bosreservaten worden omgezet. Natuur en Bos gaat van start met de plannen van gebieden die gelegen zijn in de speciale beschermingszones (SBZ’s).

Het omzetten gebeurt via een eenvoudige procedure. In oktober en november 2019 worden informatiesessies opgezet met de Bosgroepen, natuurverenigingen, Landelijk Vlaanderen en de provinciebesturen. Naast Natuur en Bos zelf vertegenwoordigen zij immers een groot aantal van deze beheerplannen. Samen met hen wil Natuur en Bos een zo efficiënt mogelijke werkwijze opzetten.

De andere verantwoordelijken voor beheerplannen – gemeentebesturen, defensie, … – worden waar nodig gecontacteerd door Natuur en Bos. Beheerders van natuurbeheerplannen die geen binding hebben met een van deze partners (bijvoorbeeld een private eigenaar die geen lid is van een Bosgroep) worden individueel gecontacteerd door Natuur en Bos.

Lees meer over de omzetting van beheerplannen.

Nationale Federatie van Bosbouwexperten vzw:

Ontdek hier de gemiddelde prijstendenzen van de houtmarkt voor de herfst en winter 2019-2020

Tijdens de voorbereiding van het huidige regeerakkoord sloegen beide APB-NB-partners (Aanspreekpunt Privaat Beheer – Natuur en Bos), Landelijk Vlaanderen en de Koepel van Vlaamse Bosgroepen, de handen in elkaar door een gemeenschappelijk politiek memorandum voor te bereiden en dit voor te leggen aan de regeringspartijen. Nu er een regeerakkoord is, kunnen we de balans opmaken. En de gemeenschappelijke aanpak heeft gewerkt met mooie realisaties voor beide organisaties.

Meer bos

Uiterlijk tegen 2030 wil de nieuwe Vlaamse Regering 10.000 hectare bos realiseren. 4.000 ha daarvan wil men reeds realiseren binnen de huidige regeerperiode. Hiermee krijgt een belangrijke vraag vanuit onze organisatie vorm: meer bos en op een zodanige wijze dat de realisatie niet enkel van overheid en natuurverenigingen afhangt, maar daadwerkelijk de bijdrage vraagt van private eigenaars.

Bosgroepen

Om private eigenaars bij het bosbeleid te betrekken, is er noodzaak aan een goede ondersteuning. Hiervoor werden in het verleden de Bosgroepen opgezet en we hebben ze een mooie plek kunnen geven in het regeerakkoord: “De Vlaamse overheid erkent de rol van de Regionale Landschappen en van de Bosgroepen, en zal die verder ondersteunen.”
Hiermee kregen we zowel de beoogde doelstelling, als het instrument dat we naar voor schoven bijna letterlijk in de tekst van het regeerakkoord.

Invasieve soorten

We vroegen naar passende maatregelen. Het regeerakkoord stelt: “We perken de impact van invasieve, uitheemse soorten in. Vlaanderen zet een gecoördineerde aanpak op, waarin alle bestuursniveaus hun verantwoordelijkheid nemen, en waarbij we private eigenaars, grondgebruikers en terreinbeherende organisaties betrekken.”

Klimaataanpak

Ook hier worden bossen erkend voor het vastleggen van koolstof, het bufferen van wateroverlast en het milderen van droogte en hitte-effecten.

Beheer van bos en natuur

We vroegen dat het beheer van natuur en bos niet langer automatisch naar natuurverenigingen zou gaan. En ook hier vonden we gehoor: “Het beheer van gronden en domeinen in eigendom van het ANB en waar ANB niet zelf instaat voor het beheer wordt via de gebruikelijke openbare aanbestedingsprocedures uitbesteed.”

Natuur

Voor private eigenaars is het belangrijk dat naast het traditionele natuurbehoud (het regeerakkoord voorziet 20.000 ha bijkomende natuur) ook ecosysteemdiensten op passende wijze vergoed kunnen worden. Het regeerakkoord volgt ons in deze zienswijze: “Hierbij zetten we bijkomend in op instrumenten zoals beheersovereenkomsten voor natuurbeheer en honoreren we inspanningen voor ecosysteemdiensten.“

Landbouw

We vroegen een behoud van een competitieve, duurzame landbouw. Het regeerakkoord wist dit nog beter te omschrijven: “Bescherming van de open ruimte gaat hand in hand met een duurzame en innovatieve land- en tuinbouw als belangrijke schakel in de voedingssector en de Vlaamse industrie “. Ook in het klimaatdeel van het regeerakkoord komt onze vraag verder aan bod: “Om de klimaatdoelstelling te realiseren zetten we volop in op de verdere omslag naar een duurzame voedselproductie en leefbare landbouw.”

Pachtwetgeving

Vanuit Landelijk Vlaanderen was er een sterke vraag om nu eindelijk toch eens werk te maken van een nieuwe pachtwetgeving.
Het regeerakkoord volgt ons hierin: “We bevorderen de toegang tot landbouwgrond door de pachtwetgeving te hervormen waarbij:
• nieuwe pachtcontracten schriftelijk opgesteld worden;
• er een billijk evenwicht komt tussen de rechten en plichten van de pachter en de verpachter;
• de mogelijkheid ingevoerd wordt om pachtcontracten te sluiten voor een vaste termijn van een veelvoud van 9 jaar;
• de wet gender- en samenlevingsneutraal wordt gemaakt;
• het mogelijk moet zijn dat verpachters randvoorwaarden opleggen inzake het aanbrengen van al dan niet-vergunningsplichtige infrastructuurwerken (bv. drainage, ophoging…);
• en waarbij de pachter teeltvrijheid en vrije keuze van teelttechniek wordt gegarandeerd”

Ruimtelijke ordening en ruimtelijke processen

Ons memorandum stelde: “Bij de uitvoering van het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen voor de open ruimte (beleidskader, instrumentendecreet) dient het eigendomsrecht gerespecteerd te worden.“ Dit kreeg zijn doorvertaling in het regeerakkoord als volgt: “Ook de open ruimte staat in Vlaanderen onder druk. We kunnen ons niet permitteren alle ruimte die er nog is, vol te bouwen. Daarom maken we werk van een bouwshift, waarbij we naar een beter evenwicht streven tussen kwaliteitsvol wonen, ondernemen en het beschermen van de open ruimte. De overheid moet betrouwbaar zijn. We waken erover dat het eigendomsrecht gewaarborgd blijft: wie nadeel ondervindt van een herbestemming, wordt volledig financieel gecompenseerd.”

Erfgoed

Ook erfgoed krijgt een belangrijke plaats in het regeerakkoord met veel aandacht voor tal van de punten die Landelijk Vlaanderen en Historische Woonsteden naar voor brachten.

Het zijn zeer intensieve maanden geweest, maar we vinden heel wat van de door ons gevraagde punten terug in het regeerakkoord. Hartelijk dank aan alle leden van onze organisaties die bijdroegen aan het opstellen en het naar de politiek doorvertalen van ons memorandum.

Foto: ©N-VA

Het doel van deze brochure is om u te helpen bij de eerste stappen als nieuwe boseigenaar, om u een leidraad te bieden van bij of zelfs voorafgaand aan de verwerving. Naast een persoonlijke investering, is “boseigenaar zijn” een filosofie, het concreet investeren in de natuur voor de mens en de lokale economie.

Dit document helpt u de juiste vragen te stellen. Het geeft u ook een beeld van de opties en ondersteuning om uw bosbeheer met vertrouwen en goesting aan te vatten. Zo kan het bos een belangrijke economische en ecologische rol blijven spelen voor de huidige en toekomstige generaties.

Klik hier om de brochure te downloaden.

LE83 Artikel Algemene Ledenvergadering by Ute De Meyer on Scribd