Tijdens de voorbereiding van het huidige regeerakkoord sloegen beide APB-NB-partners (Aanspreekpunt Privaat Beheer – Natuur en Bos), Landelijk Vlaanderen en de Koepel van Vlaamse Bosgroepen, de handen in elkaar door een gemeenschappelijk politiek memorandum voor te bereiden en dit voor te leggen aan de regeringspartijen. Nu er een regeerakkoord is, kunnen we de balans opmaken. En de gemeenschappelijke aanpak heeft gewerkt met mooie realisaties voor beide organisaties.
Meer bos
Uiterlijk tegen 2030 wil de nieuwe Vlaamse Regering 10.000 hectare bos realiseren. 4.000 ha daarvan wil men reeds realiseren binnen de huidige regeerperiode. Hiermee krijgt een belangrijke vraag vanuit onze organisatie vorm: meer bos en op een zodanige wijze dat de realisatie niet enkel van overheid en natuurverenigingen afhangt, maar daadwerkelijk de bijdrage vraagt van private eigenaars.
Bosgroepen
Om private eigenaars bij het bosbeleid te betrekken, is er noodzaak aan een goede ondersteuning. Hiervoor werden in het verleden de Bosgroepen opgezet en we hebben ze een mooie plek kunnen geven in het regeerakkoord: “De Vlaamse overheid erkent de rol van de Regionale Landschappen en van de Bosgroepen, en zal die verder ondersteunen.”
Hiermee kregen we zowel de beoogde doelstelling, als het instrument dat we naar voor schoven bijna letterlijk in de tekst van het regeerakkoord.
Invasieve soorten
We vroegen naar passende maatregelen. Het regeerakkoord stelt: “We perken de impact van invasieve, uitheemse soorten in. Vlaanderen zet een gecoördineerde aanpak op, waarin alle bestuursniveaus hun verantwoordelijkheid nemen, en waarbij we private eigenaars, grondgebruikers en terreinbeherende organisaties betrekken.”
Klimaataanpak
Ook hier worden bossen erkend voor het vastleggen van koolstof, het bufferen van wateroverlast en het milderen van droogte en hitte-effecten.
Beheer van bos en natuur
We vroegen dat het beheer van natuur en bos niet langer automatisch naar natuurverenigingen zou gaan. En ook hier vonden we gehoor: “Het beheer van gronden en domeinen in eigendom van het ANB en waar ANB niet zelf instaat voor het beheer wordt via de gebruikelijke openbare aanbestedingsprocedures uitbesteed.”
Natuur
Voor private eigenaars is het belangrijk dat naast het traditionele natuurbehoud (het regeerakkoord voorziet 20.000 ha bijkomende natuur) ook ecosysteemdiensten op passende wijze vergoed kunnen worden. Het regeerakkoord volgt ons in deze zienswijze: “Hierbij zetten we bijkomend in op instrumenten zoals beheersovereenkomsten voor natuurbeheer en honoreren we inspanningen voor ecosysteemdiensten.“
Landbouw
We vroegen een behoud van een competitieve, duurzame landbouw. Het regeerakkoord wist dit nog beter te omschrijven: “Bescherming van de open ruimte gaat hand in hand met een duurzame en innovatieve land- en tuinbouw als belangrijke schakel in de voedingssector en de Vlaamse industrie “. Ook in het klimaatdeel van het regeerakkoord komt onze vraag verder aan bod: “Om de klimaatdoelstelling te realiseren zetten we volop in op de verdere omslag naar een duurzame voedselproductie en leefbare landbouw.”
Pachtwetgeving
Vanuit Landelijk Vlaanderen was er een sterke vraag om nu eindelijk toch eens werk te maken van een nieuwe pachtwetgeving.
Het regeerakkoord volgt ons hierin: “We bevorderen de toegang tot landbouwgrond door de pachtwetgeving te hervormen waarbij:
• nieuwe pachtcontracten schriftelijk opgesteld worden;
• er een billijk evenwicht komt tussen de rechten en plichten van de pachter en de verpachter;
• de mogelijkheid ingevoerd wordt om pachtcontracten te sluiten voor een vaste termijn van een veelvoud van 9 jaar;
• de wet gender- en samenlevingsneutraal wordt gemaakt;
• het mogelijk moet zijn dat verpachters randvoorwaarden opleggen inzake het aanbrengen van al dan niet-vergunningsplichtige infrastructuurwerken (bv. drainage, ophoging…);
• en waarbij de pachter teeltvrijheid en vrije keuze van teelttechniek wordt gegarandeerd”
Ruimtelijke ordening en ruimtelijke processen
Ons memorandum stelde: “Bij de uitvoering van het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen voor de open ruimte (beleidskader, instrumentendecreet) dient het eigendomsrecht gerespecteerd te worden.“ Dit kreeg zijn doorvertaling in het regeerakkoord als volgt: “Ook de open ruimte staat in Vlaanderen onder druk. We kunnen ons niet permitteren alle ruimte die er nog is, vol te bouwen. Daarom maken we werk van een bouwshift, waarbij we naar een beter evenwicht streven tussen kwaliteitsvol wonen, ondernemen en het beschermen van de open ruimte. De overheid moet betrouwbaar zijn. We waken erover dat het eigendomsrecht gewaarborgd blijft: wie nadeel ondervindt van een herbestemming, wordt volledig financieel gecompenseerd.”
Erfgoed
Ook erfgoed krijgt een belangrijke plaats in het regeerakkoord met veel aandacht voor tal van de punten die Landelijk Vlaanderen en Historische Woonsteden naar voor brachten.
Het zijn zeer intensieve maanden geweest, maar we vinden heel wat van de door ons gevraagde punten terug in het regeerakkoord. Hartelijk dank aan alle leden van onze organisaties die bijdroegen aan het opstellen en het naar de politiek doorvertalen van ons memorandum.
Foto: ©N-VA
