In Vlaanderen is een ontbossing steeds gekoppeld aan de plicht om dat verlies aan bos te compenseren.
Dat kan of moet soms in natura gebeuren, anders bestaat de compensatie uit het storten van een bijdrage in het boscompensatiefonds. Op voorstel van minister Joke Schauvliege heeft de Vlaamse regering de bosbehoudsbijdrage opgetrokken tot 3,5 euro per vierkante meter. Eerder lanceerde Joke Schauvliege al een nieuwe projectoproep om gronden aan te kopen voor bebossing. Zij voorziet hiervoor 1 miljoen euro uit het boscompensatiefonds.
Wanneer een eigenaar zijn bos laat kappen, dient hij dat te compenseren. Ofwel in natura, ofwel via het storten van een bosbehoudsbijdrage in het boscompensatiefonds. Voor ontbossingen groter dan drie hectare is het opnieuw aanplanten van evenveel bos de enige optie. De financiële reserve van het boscompensatiefonds is niettemin aangedikt tot 7,8 miljoen euro. Het Agentschap voor Natuur en Bos heeft als opdracht om met de middelen uit het fonds gronden aan te kopen en te bebossen om zo de ontbossingen te compenseren. De ontbosser delegeert als het ware zijn compensatieverantwoordelijkheid naar de Vlaamse overheid.
Van dit mechanisme wordt veel gebruikgemaakt. De ontbosser betaalde tot op heden 1,98 euro per vierkante meter gerooid bos, te vermenigvuldigen met een factor naarmate de natuurwaarde van het bos stijgt. In 2014 werd op die manier 2,3 miljoen euro gestort in het compensatiefonds, in 2013 was dat 3,1 miljoen euro en in 2012 2,8 miljoen euro. Op dit systeem kwam kritiek omdat de bosbehoudsbijdrage niet aangepast werd aan de evolutie van de grondprijzen. Natuurvereniging BOS+ legde de vinger op de wonde: “Het gevolg is dat de ontbosser vandaag 19.800 euro per hectare te compenseren bos betaalt, terwijl de Vlaamse overheid soms meer dan het driedubbele betaalt om diezelfde oppervlakte aan te kopen.”
In 2001 verlaagde de toenmalige Vlaamse regering, een coalitie waarin Agalev met Vera Dua de minister van Leefmilieu leverde, de bosbehoudsbijdrage naar 80 Belgische frank. Voordien was een ontbosser 120 Belgische frank verschuldigd. Die 80 frank oftewel 1,98 euro werd 15 jaar lang gehandhaafd. Vrijdag is ze op voorstel van minister Joke Schauvliege bijgesteld naar 3,5 euro per vierkante meter. “We willen het bosareaal in Vlaanderen niet alleen behouden, maar verder versterken met kwaliteitsvolle bebossingsprojecten”, zegt Schauvliege. “Daarom heb ik de bosbehoudsbijdrage verhoogd, zodat er extra geld beschikbaar is voor boscompensatie in Vlaanderen.”
De minister heeft nog maar net een nieuwe oproep gelanceerd voor bebossingsprojecten. De oproep staat open voor zowel publieke als private rechtspersonen en natuurlijke personen. In die eerste categorie komen naast gemeenten, steden en provincies ook onder meer OCMW ’s, polders en wateringen, kerkfabrieken en universiteiten in aanmerking voor subsidies. De tweede categorie omvat naast individuele burgers onder meer bedrijven en vzw’s.
Dit is een Artikel van VILT