De beheerovereenkomst ‘water’ wordt vrijwillig afgesloten tussen een landbouwer en de Vlaamse overheid voor percelen die gelegen zijn in ‘kwetsbare zones water’, waar de landbouwer zich engageert voor 20% minder bemesting dan normaal toegelaten. De vergoeding voor inkomstenderving werd onlangs verlaagd naar 537 €/ha voor grasland en 302 €/ha voor akkerland. 1.690 landbouwers hebben een overeenkomst afgesloten voor een oppervlakte van 29.500 ha.

 

De vergoeding ‘natuur’ is eigenlijk geen beheerovereenkomst maar een compenserende vergoeding. In de gebieden met nulbemesting is elke vorm van bemesting verboden met uitzondering van begrazing met maximum 2 grootvee-eenheden/ha (2 GVE/ha). Dat bemestingsverbod beoogt de instandhouding van natuurlijke graslanden en de bevordering van de natuur- en milieukwaliteit De vergoeding ‘natuur’ bedraagt, voor een oppervlakte tot en met 100 ha: 150 €/ha, tot 150 ha: 100 €/ha en meer dan 150 ha: 50 €/ha.
De compensatie voor ‘nulbemesting’ is voor 1.812 ha ontvangen.

 

De uitdovende beheerovereenkomst ‘botanisch beheer’ is bedoeld om, in bepaalde gebieden, waardevolle grassen en kruiden opnieuw kansen te geven in graslanden en akkers door niet of minder te bemesten, geen bestrijdingsmiddelen te gebruiken, later te maaien en kansen aan natuurlijke grassen en akkerkruiden te geven. De vergoeding bedraagt tussen 816 en 1.051 €/ha/jaar. 500 landbouwers hebben een overeenkomst afgesloten voor 300 ha.

 

Beheerovereenkomst ‘soortenbescherming’ beoogt de instandhouding van enkele vogelsoorten en de hamster en de bescherming van hun habitat.

  • Weidevogelbeheer. Deze pakketten zijn ontwikkeld in weidevogelgebieden om broedende weidevogels te beschermen. Het weidevogelbeheer is gericht op volgende soorten: grutto, slobeend, tureluur, wulp, kievit en zomertaling. Deze vogels zijn afhankelijk van grasland om nesten te maken en voedsel te zoeken. De vergoeding bedraagt: 332 €/ha: voorbeweiden, 363 €/ha: voor maaien, 25 €/nest (max. € 75): nestbeschermers en -markeerders plaatsen, 438 €/ha: omzetten van akkerland in meerjarig grasland en beweiden en 465 €/ha: maaien. Oppervlakte: ongeveer 980 ha door 161 landbouwers.
  • Akkervogelbeheer. Deze pakketten zijn ontwikkeld, om de broedende akkervogels in akkervogelgebieden te beschermen. De soorten zijn: geelgors, grauwe gors, gele kwikstaart en veldleeuwerik. De vergoeding is afhankelijk van de maatregel. Oppervlakte: 135 ha door 89 landbouwers.
  • Hamsterbescherming. Deze pakketten zijn bedoeld om, in bepaalde gebieden, met een beperkt aantal maatregelen de leefomstandigheden van hamsters sterk te verbeteren. De vergoeding bedraagt: luzernestroken: 600 €/ha en grasstroken 415 €/ha, vermeerderd met 30 €/jaar voor elke hamsterburcht.

 

De beheerovereenkomst ‘perceelsrandenbeheer’: Het doel van deze pakketten is de natuur in de randen te herstellen door de landbouwbewerking te beperken. Deze pakketten kunnen eveneens bijdragen tot een verbetering van de milieukwaliteit, bv. door de afstroming van voedingsstoffen en bestrijdingsmiddelen naar waterlopen te voorkomen. Deze stroken gras vormen ook een buffer voor de afspoeling van bodemdeeltjes na erosie. De
perceelsranden vormen een beschermingsstrook langs houtige landschapselementen, bossen, holle wegen, waterlopen en wegbermen.

De vergoeding perceelsrandenbeheer: 0,0845 €/m² voor ‘milieu’ en 0,1581 €/m² voor ‘natuur’.
Oppervlakte: 1.500 ha werden aangelegd door 1136 landbouwers.

 

De beheerovereenkomst ‘Erosiebestrijding’ (en niet ploegen). De principes zijn het opbouwen van een goede bodemstructuur, het vergroten van de oppervlakteruwheid van de bodem en het zoveel mogelijk bedekt houden van de bodem. Dit zijn preventieve maatregelen om het afstromend water dat bodemdeeltjes meevoert, zoveel mogelijk te vertragen en te bufferen. Dit is een symptoomgerichte aanpak die op de akkerpercelen kan worden toegepast.

Oppervlakte: 3.100 ha bodembewerking zonder ploegen en 800 ha grasbufferstroken door 800 landbouwers.

 

De beheerovereenkomst ‘Aanleg en onderhoud van kleine landschapselementen’ heeft tot doel heggen, houtkanten, houtwallen en poelen in stand te houden, nieuwe bomen en struiken aan te planten of nieuwe poelen te graven. Een ‘heg’ is een dichte rij struiken of bomen die vrij mag uitgroeien en die dus maar weinig wordt gesnoeid. Een ‘houtkant’ is een stuk grond met bomen of struiken met een ondergroei. Staat de houtkant op een verhoogde plaats, dan is het een ‘houtwal’. Een ‘poel’ is een plas van 25 tot 150 m² die gescheiden ligt van een waterloop. De vergoeding bedraagt:

  • Aanplanten van een heg: 0,50 €/m,
  • Aanplanten van een houtkant of een houtwal: 14 €/are,
  • Onderhoud van een bestaande heg: 0,50 €/m,
  • Onderhoud van een bestaande houtkant of houtwal: 14 €/are,
  • Aanleg of heraanleg van een poel: € 50 tot 100 (maximum 300 €/ha),
  • Onderhoud van een bestaande poel: 12,50 €/poel.

Oppervlakte: 345 km hagen, 280 ha houtkanten en 774 poelen werden aangelegd door 1.324 landbouwers.